انواع مختلفی از بیماریهای آلت تناسلی وجود دارد. برخی از آنها جزئی هستند و مشکلات زیادی را به وجود نمیآورند، و برخی دیگر از جمله موارد پزشکی اورژانسی جدی هستند که نیاز به درمان فوری یا جراحی دارند. بیماریهای آلت تناسلی ممکن است مادرزادی باشند، به این معنی که از هنگام تولد وجود داشته باشند یا در طول زمان ایجاد شوند.
انواع
برخی از اختلالات و بیماریهایی که بر آلت تناسلی تاثیر میگذارند عبارتند از:
بالینیت
بالینیت التهاب پوست سر آلت تناسلی مرد است. اگر پوست جلویی سر آلت تناسلی نیز ملتهب شده باشد، وضعیت را بالینیت مینامند.
بیماری اپیسپادیاس
یک نقص مادرزادی نادر است که با مجرای ادراری (پیشآبراه) كه به طور كامل رشد نکرده است مشخص میشود و این امر منجر به ناتوانی در دفع ادرار از بدن میشود. هم پسران و هم و دختران ممکن است با نقص مادرزادی متولد شوند. هنگامی که این بیماری در پسران بروز میکند، آنها معمولا با یک آلت تناسلی کوتاه، کلفت با انحنای غیر طبیعی، متولد میشوند.
هیپوسپادیاس
هیپوسپادیاس نوعی نقص مادرزادی است که در آن سوراخ مجرای ادراری (پیشآبراه) به جای آنکه در نوک آلت باشد در زیر آلت تناسلی قرار دارد. این بیماری بر اساس شدت، بسته به محل باز شدن مجرا، تقسیم بندی میشود. در بسیاری از موارد، بازشدگی مجرای ادرار در نزدیکی سر آلت تناسلی قرار دارد.
سرطان آلت تناسلی
سرطان آلت تناسلی، تقریبا همیشه در سلولهای پوست آلت تناسلی آغاز میشود. حدود 95 درصد از سرطانهای آلت تناسلی از سلولهای بشرهای، که سلولهای تخت پوست هستند، ایجاد میشوند. بیماری پیرونی نوعی بیماری اکتسابی آلت تناسلی مردانه میباشد که زمانی ایجاد میشود که بافت اسکار، که پلاک نیز نامیده میشود، داخل آلت تناسلی تشکیل میشود و باعث حالت نعوظ با انحنای زیاد و دردناک میشود. در حالت نعوظ در آلت تناسلی بسیاری از مردان کمی انحنا وجود دارد که این مقدار انحنا هیچ مشکلی ایجاد نمیکند. اما هنگامی که نعوظ دردناک باشد یا مقدار انحنا قابل توجه باشد، این وضعیت ممکن است نشان دهنده اختلال نعوظ باشد و حتی در برخی شرایط ممکن است مقاربت جنسی غیر ممکن باشد.
فیموز و پارافیموز
فیموز وضعیتی است که در آن پوست ختنه گاه تنگ شده و مشکل میتوان آن را به عقب کشید. پارافيموز، ناتواني در پس كشيدن آلت تناسلي به داخل غلاف آن است.
پريآپيسم
پريآپيسم نوعی نعوظ دائم است که بیش از چهار ساعت طول میکشد و از طریق اوج لذت جنسی برطرف نمیشود. نعوظهایی که با این وضعیت رخ میدهند میتوانند دردناک باشند و همیشه به فعالیت جنسی ارتباط ندارند.
علل
برخی از علل رایج عبارتند از:
- ناهنجاریهای مادرزادی مانند فیموز، اپیسپادیاس و هیپوسپادیاس، میتوانند آلت تناسلی را تحت تاثیر قرار دهند.
- استعمال مواد مخدر
- داروها، از جمله داروهای فشار خون و داروهای ضد افسردگی
- مشکلات نخاعی
- آسیب به اندام تناسلی
- بیماریهای خونی مانند بیماری سلولهای داسی شکل و سرطان خون
- واسکولیت (التهاب رگهای خونی)
- بیماری بافت همبند
- بهداشت ضعیف
- درماتیت (التهاب پوست)
- عفونتها، از جمله عفونتهای قارچی و عفونتهای منتقله از راه جنسی
- تشکیل بافت اسکار روی آلت تناسلی
- ابتلا به یکی از بیماریهای آلت تناسلی میتواند پیش زمینهای برای ابتلا به دیگر بیماریهای آلت تناسلی باشد (برای مثال، بالینیت میتواند به فیموز منجر شود)
علائم بیماریهای آلت تناسلی
نشانههای رایج بیماریهای آلت تناسلی عبارتند از:
- تغییر حالتهایی روی پوست آلت و ناحیه تناسلی، از جمله زگیل، برآمدگی، زخم و بثورات
- تورم آلت تناسلی
- خارش آلت تناسلی
- خونریزی درون یا از آلت تناسلی
- نعوذ دردناک
- وجود انحنا یا خم شدگی شدید که رابطه جنسی را دردناک میکند.
- درد شدید بعد از ترومای آلت تناسلی یا آسیب کشاله ران
- مشاهده خون در ادرار یا در مایع منی
- سوزش ادراری
- مشکل ادرار کردن
- ترشح غیر طبیعی از آلت تناسلی یا ترشح زیر پوستی
- تغییر یا اختلال در انزال
- ناتواني در پس كشيدن آلت تناسلي به داخل غلاف آن
- نعوظی که بیش از 4 ساعت طول میکشد
عوامل خطر
بعضی از مردان بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به بیماریهای آلت تناسلی هستند، زیرا آنها دارای عوامل خطر هستند که باعث افزایش احتمال ایجاد یک بیماری آلت تناسلی میشوند. برخی از عوامل خطر عبارتند از:
- مردانی که ختنه نشدهاند
- ابتلا به عفونتهای منتقله از راه جنسی، از جمله عفونتهای HPV
- سیگار کشیدن
- وجود اسمگما (ترشح زیر پوستی که از پوست مرده، روغن و رطوبت تشکیل شده است)
- سابقه ابتلا به فیموز
- وراثت
- سن
تشخیص
اگر علائم شما به اختلال خاصی اشاره نکنند، پزشک شما ممکن است انجام تستهای زیر را توصیه کند:
تستهای تصویربرداری، مانند سونوگرافی، اشعه ایکس لگنی، پیلوگرام داخل وریدی، سی تی اسکن و ام آر آی، که میتواند در بررسی این مسئله که آیا اختلالاتی وجود دارد که بتوانند علائم شما را توضیح دهند یا خیر، و یا برای تشخیص و درمان سرطان به پزشک شما کمک کند.
- آزمایشهای خون برای تشخیص عفونت و یا بیماریها و اختلالاتی که باعث ایجاد علائم شما میشوند؛ برای بررسی عدم تعادل الکترولیتی نیز ممکن است از آزمایش خون استفاده شود.
- نمونهبرداری اسمگما اکسترنال یا بیضهای از زائده و یا زخم آلت تناسلی شما برای پی بردن به این که آیا شما سرطان دارید یا خیر.
- نمونهبرداری گره لنفاوی، با استفاده از سوزن ظریف آسپیراسیون، بیوپسی جراحی گره لنفاوی یا لنفادنکتومی، برای تشخیص اینکه آیا سرطان در بافتهای فراتر از از آلت تناسلی گسترش یافته است یا خیر، انجام میشود.
- آزمایش ادرار برای جستجوی مواد شیمیایی و سلولهای خونی که میتوانند به تشخیص کمک کنند
- سواب مجرای ادرار برای کمک به تشخیص عفونتهایی که میتوانند باعث ایجاد شرایطی نظیر بالینیت، فیموز و سرطان آلت تناسلی شوند.
درمان اختلالات آلت تناسلی
درمان بیماریهای آلت تناسلی به طور گستردهای بسته به نوع و شدت بیماری و این که آیا باعث ایجاد هر گونه مشکل میشود یا خیر، متفاوت است.
داروها
برخی از داروهای رایج عبارتند از:
- آنتی بیوتیکها و ضد قارچها برای درمان عفونتها
- ضد احتقانها برای کاهش جریان خون به آلت تناسلی
- تزریق داخل حفرهای آلفا آگونیستها برای کاهش جریان خون به آلت تناسلی در موارد پریاپیسم
- استفاده از باکتری کلستریدیوم دیفیسیل برای درمان بیماری پیرونی
- کرم استروئید برای درمان فیموز
روشهای جراحی کم تهاجمی آلت تناسلی
انواع مختلفی از روشهای جراحی کم تهاجمی آلت تناسلی عبارتند از:
- کرایو ابلیشن، روشی است که طی آن سلولهای سرطانی توسط سرمای شدید ناشی از نیتروژن مایع نابود میشوند. این روش درمانی گاهی اوقات برای درمان سرطان آلت تناسلی در مراحل اولیه استفاده میشود.
- لیزر درمانی میتواند برای درمان بیماریهای خاص آلت تناسلی مورد استفاده قرار گیرد. هنگامی که این روش برای درمان سرطان آلت تناسلی مورد استفاده قرار میگیرد، لیزر درمانی از یک پرتو قوی نوری برای کشتن سلولهای سرطانی روی سطح آلت تناسلی استفاده میکند. این روش همچنین میتواند زوائد ایجاد شده روی آلت تناسلی، مانند زگیلهای تناسلی و تومورهای عروقی روی آلت تناسلی (همانژیومهای جلدی آلت تناسلی) را از بین ببرد.
- ختنه، یا حذف پیش پوست آلت تناسلی، ممکن است برای درمان برخی از بیماریهای آلت تناسلی ضروری باشد. برای مثال، ختنه کردن میتواند برای درمان بالینیت عود کننده یا شدید استفاده شود.
- آسپیراسیون یک روش است که میتواند برای تخلیه خون از آلت تناسلی در موارد پریآپیسم استفاده شود.
جراحی آلت تناسلی
انواع مختلف روشهای جراحی آلت تناسلی عبارتند از:
- پینکتومی، که تحت عنوان قطع عضو آلت تناسلی نیز شناخته میشود، یک درمان رایج و موثر برای برخی از مراحل سرطان آلت تناسلی است. این روش درمانی معمولا برای سرطانی که عمدتا در عمق آلت تناسلی گسترش یافته است، در نظر گرفته شده است. پینکتومی میتواند جزئی یا کامل باشد.
- پروتز آلت تناسلی،که به عبارت دیگر تحت عنوان ایمپلنت آلت تناسلی نیز شناخته شده است، وسیلهایی است که وارد آلت تناسلی مرد شده و به نعوظ مردان کمک میکند. پروتز آلت تناسلی باید از طریق عمل جراحی وارد آلت تناسلی مرد گردد.
- جراحی میکروسکوپیک، که تحت عناوین جراحی تحت کنترل میکروسکوپیک شناخته میشود، برای از بین بردن سلولهای سرطانی مورد استفاده قرار میگیرد، در حالی که به طور همزمان تا حد امکان حفظ بافت سالم اطراف سلولهای سرطانی نیز امکان پذیر است.
- جراحی ترمیم اورترال، میتواند برای اصلاح نقایص مادرزادی، مانند هیپوسپادیاس و اپیسپادیاس انجام شود. اغلب این نقصها به جراحیهای اضافی نیز نیاز دارند. به عنوان مشال ممکن است هر دو نقص کوتاهی یا انحنای غیر طبیعی در آلت تناسلی وجود داشته باشد، بنابراین یک عمل جراحی برای صاف کردن و عمل جراحی دیگری برای بلند کردن آلت تناسلی مورد نیاز است.
به علاوه در مورد جراحی سرطان آلت تناسلی ممکن است انجام شیمی درمانی، پرتو درمانی یا هر دو روش نیز ضروری باشد.