اگر تا به حال سنگ کلیه را تجربه کرده باشید، مطمئنا این تجربه را به خاطر دارید. این درد میتواند غیر قابل تحمل باشد، تا زمانی که سنگ کوچک از مجاری ادرار عبور کند و از بدن خارج شود. برای بسیاری از افراد سنگهای کلیوی تنها محدود به یک بار تجربه نیستند: در حدود نیمی از افرادی که یکبار تجربه دفع سنگ کلیه داشتهاند، بدون انجام اقدامات پیشگیرانه ظرف 7 سال سنگ کلیه دیگری در بدن آنها ظاهر میشود.
پیشگیری از سنگ کلیه پیچیده نیست، اما به برخی تصمیمگیریها نیاز دارد.
سنگهای کلیه هنگامی تشکیل میشوند که مواد شیمیایی خاصی در ادرار به شکل کریستال متمرکز شوند. کریستالها به تودههای بزرگتر تبدیل میشوند (سنگها)، که میتوانند از طریق دستگاه ادراری دفع شوند. اگر سنگ در جایی گیر کرده و جریان ادرار را مسدود کند، باعث درد میشود.
اکثر سنگها هنگامی ایجاد میشوند که کلسیم با یکی از این دو ماده ترکیب شود: اگزالات یا فسفر. سنگها همچنین میتوانند از اسید اوریک ایجاد شوند که هنگام سوخت و ساز پروتئین بدن تشکیل میشود.
• درد ناگهانی، شدید که بدن شما را فرا میگیرد و در هنگام شدت از بین میرود. ناحیههای معمول شامل کمر، کشاله ران، شکم، پهلو و اندام تناسلی هستند.
• تهوع و استفراغ
• خون در ادرار یا رنگ ادرار غیر طبیعی
• ادرار مکرر و دردناک
اگرچه سنگهای کلیه به طور معمول جزو بیماریهای تهدید کننده زندگی نیستند، اما معمولا بیماری دردناکی هستند. و تجربه درد بسیار زیاد که باعث شود شما برای پی بردن به آنچه که در جریان است، راه خود را به سمت اتاق اورژانس منحرف کنید، غیر معمول نیست.
کلینیک تخصصی چندین روش موثر از جمله افزایش مصرف روزانه آب وکم کردن مصرف سدیم را برای پیشگیری از سنگ کلیه به بیمارانی که کلیهی آنها سنگ ساز است توصیه میکند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت با شماره تلفنهای تماس حاصل فرمایید.
چگونه میتوان از سنگ کلیه جلوگیری کرد
جلوگیری از سنگ کلیه به معنی جلوگیری از ایجاد شرایطی است که به تشکیل سنگ کلیه کمک میکند. برترین راههای جلوگیری از سنگ کلیه به شرح زیر است:
نوشیدن مقدار زیادی آب
نوشیدن آب بیشتر بهترین راه برای جلوگیری از سنگ کلیه است. اگر شما به اندازه کافی آب ننوشید، خروجی ادرار شما کم میشود. خروجی کم ادرار به این معنی است که ادرار شما غلیظتر شده و به احتمال کمتری نمکهای موجود در ادرار را که باعث ایجاد سنگ میشوند، در خود حل میکند.
آب لیمو و آب پرتقال نیز گزینههای خوبی هستند. هر دوی آنها حاوی سیترات هستند که ممکن است از تشکیل سنگ جلوگیری کند.
سعی کنید در روز حدود هشت لیوان مایعات مصرف کنید یا به اندازه کافی آب بخورید که حجم ادرار خروجی شما را به حدود 2 لیتر برساند. اگر فعالیت یا تعرق زیادی دارید، یا اگر سابقهای از سنگهای سیستین دارید، به مایعات بیشتری نیاز خواهید داشت.
شما میتوانید با نگاه کردن به رنگ ادرار خود تشخیص دهید که آیا بدن شما هیدراته است یا خیر. باید ادرار روشن یا زرد رنگ باشد. اگر ادرار شما تیره است، باید بیشتر مایعات بخورید.
سرکه سیب
ممکن است حتی فکر کردن به آن دهان شما را جمع کند. برخی از علاقهمندان به درمان خانگی به تاثیر استفاده از سرکه سیب به منظور درمان سنگهای کلیه قسم میخورند. نظریه پشت این باور این است که سرکه سیب از اسید سیتریک ساخته شده است که میتواند نقش مهمی در حل کردن سنگ کلیه ایفا کند، به این ترتیب بدن به راحتی سنگ را دفع میکند. علاوه بر این، اعتقاد بر این است که سرکه سیب از طریق قلیایی کردن این اثرات روی خون و ادرار و افزایش تولید هیدروکلریک اسید در بدن برای جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه، به پیشگیری از سنگ کلیه کمک میکند. طرفداران این درمان خانگی تهیه مخلوط دو قاشق غذاخوری سرکه سیب با شش تا هشت اونس آب و نوشیدن این مخلوط در طول روز و به خصوص قبل از زمان غذا را برای کمک به حل کردن سنگ کلیه، توصیه میکنند.
کلسیمی که نیاز دارید را دریافت کنید
دریافت کلسیم بیش از حد کم در رژیم غذایی شما میتواند باعث افزایش سطح اگزالات و ایجاد سنگ کلیه شود. برای جلوگیری از این اتفاق، اطمینان حاصل کنید که مقدار کلسیم مناسب برای سن خود را دریافت کنید. به طور ایده آل، از مواد غذایی کلسیم را جذب کنید، چرا که برخی از مطالعات نشان دادهاند که بین مکملهای کلسیم و سنگهای کلیوی رابطهای وجود دارد. مردان بالای 50 سال باید 1000 میلیگرم کلسیم در روز و همچنین 800 تا 1000 واحد بین المللی (IU) ویتامین D برای کمک به جذب کلسیم بدن دریافت کنند.
کاهش مصرف سدیم
یک رژیم غذایی با سدیم بالا میتواند باعث ایجاد سنگ کلیه شود زیرا مقدار کلسیم را در ادرار افزایش میدهد. بنابراین رژیم کم سدیم برای کلیه سنگساز توصیه میشود. پزشکان توصیه میکنند که کل مصرف سدیم روزانه محدود به 2300 میلی گرم باشد. اگر سدیم در گذشته به سنگ کلیه کمک کرده باشد، سعی کنید مصرف روزانه خود را به 1500 میلی گرم کاهش دهید. این کار برای فشار خون و قلب شما نیز مناسب است.
برای کاهش مصرف سدیم، برچسبهای مواد غذایی را با دقت مطالعه کنید.
غذاهایی که غالبا در آنها باید بدنبال سدیم باشید، عبارتند از:
- غذاهای فرآوری شده مانند چیپس و کراکر
- سوپهای کنسرو شده
- سبزیجات کنسرو شده
- کالباس
- ادویه
- غذاهای حاوی مونو سدیم گلوتامات
- غذاهای حاوی نیترات سدیم
- غذاهای حاوی بیکربنات سدیم (جوش شیرین)
برای طعمدار کردن غذاها بدون استفاده از نمک، سبزیجات تازه و یا یک ترکیب بدون چاشنی گیاهی و بدون نمک را امتحان کنید.
محدود کردن پروتئین حیوانی
مصرف بیش از حد پروتئین حیوانی مانند گوشت قرمز، مرغ، تخم مرغ و غذاهای دریایی، سطح اسید اوریک را افزایش میدهد و میتواند منجر به ایجاد سنگ کلیه شود. یک رژیم غذایی با پروتئین بالا همچنین سطح سیترات را کاهش میدهد، سیترات از مواد شیمیایی موجود در ادرار است که به جلوگیری از تشکیل سنگها کمک میکند. اگر مستعد ابتلا به سنگ کلیه هستید، مصرف گوشت روزانه خود را به میزان کمتر از یک جعبه کارتهای بازی محدود کنید. این کار به سلامت قلب نیز کمک میکند.
اجتناب از مصرف مواد تشکیل دهنده سنگ
چغندر، شکلات، اسفناج، ریواس، چای و بسیاری از آجیلها سرشار از اگزالات هستند و نوشابهها غنی از فسفات هستند که هر دو میتوانند به سنگ کلیه کمک کنند. اگر از سنگ کلیه رنج میبرید، پزشک ممکن است به شما توصیه کند از این غذاها اجتناب کنید یا آنها را در مقادیر کمتری مصرف کنید.
برای همه افراد دیگر، بعید است غذاها و نوشیدنیهای خاص باعث ایجاد سنگ کلیه شوند، مگر اینکه در مقادیر بسیار بالایی مصرف شود. برخی مطالعات نشان داده اند که مردانی که دوزهای بالایی از ویتامین C را در قالب مکملها مصرف میکنند در معرض خطر بالای ابتلا به سنگ کلیه هستند. این ممکن است به این دلیل باشد که بدن ویتامین C را به اگزالات تبدیل میکند.
کشف داروهای گیاهی
تصور میشود داروهای گیاهی به جلوگیری از تشکیل سنگهای کلسیم اگزالات مفید است. اعتقاد بر این است که اندازه سنگهای موجود را کاهش میدهد. داروهای گیاهی را با احتیاط استفاده کنید. داروهای گیاهی کاملا برای پیشگیری یا درمان سنگهای کلیوی طبقهبندی نشدهاند یا تحقیقات کاملی روی تاثیر آنها انجام نگرفته است.
ترک داروهایی که منجر به سنگ کلیه میشود
در بعضی موارد، تغییرات در انتخاب رژیم غذایی شما ممکن است برای جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه کافی نباشد. اگر سنگهای مکرر دارید، با پزشک در مورد نقش دارو در برنامه پیشگیری خود صحبت کنید.
مصرف برخی داروها با نسخه یا داروهای بدون نسخه میتواند منجر به سنگ کلیه شود.
برخی از این داروها عبارتند از:
- آنتی هیستامین دکونژستانت decongestants
- دیورتیکها
- مهارکنندههای پروتئاز
- داروهای ضد انعقاد
- استروئیدها
- داروهای شیمی درمانی
- داروهای ادرارآور
هر چه طولانیتر این داروها را مصرف کنید، خطر ابتلا به سنگ کلیه بیشتر است. اگر از هر یک از این داروها استفاده میکنید، در مورد سایر گزینههای دارویی با پزشک خود صحبت کنید. بدون دستور پزشک نباید مصرف هیچیک از داروهای تجویزی را متوقف کنید.