بیماری پروستاتیت یک بیماری متداول در آقایان است که در آن پروستات و در برخی موارد مناطق اطراف آن ملتهب می‌شود. این بیماری غالباً با درد و مشکل در ادرار بیمار همراه است. از جمله علائم دیگر این بیماری درد در کشاله ران‌ها، لگن یا دستگاه تناسلی است. گاهی نشانه‌های این بیماری بسیار شبیه به بیماری آنفولانزا است. این بیماری در تمامی مردان در هر سنی ممکن است بروز کند اما احتمال ابتلا به آن در مردان 50 ساله و جوان‌تر بیشتر است. این بیماری دلایل بسیاری دارد و گاهی دلیل بیماری تشخیص داد نمی‌شود. در صورتی که التهاب پروستات به دلیل عفونت‌های باکتریایی باشد با کمک آنتی‌بیوتیک می‌توان به درمان آن اقدام کرد. بسته به دلیل به وجود آمدن بیماری، التهاب و ورم پروستات می‌تواند تدریجی و یا ناگهانی در بیمار بروز کند. این بیماری گاهی به وسیله درمان‌های پزشکی و گاهی خودبه‌خود بهبود می‌یابد. بهبود این عارضه می‌تواند به سرعت حاصل شود. برخی از انواع بیماری پروستاتیت برای ماه‌ها به طول می‌انجامد و یا اینکه می‌تواند مجدداً اتفاق بیفتد (پروستات مزمن).
انواع بیماری پروستاتیت
انولع بیماری پروستاتیت شامل موارد زیر می‌باشد:
- سندروم پروستاتیت مزمن یا سندروم درد ناحیه لگنی
- پروستاتیت باکتریایی شدید
- پروستاتیت ملتهب بدون علامت
دلایل
التهاب بدون علائم
همان‌طور که از نامش پیداست، دلیل بروز پروستاتیت بدون علامت، التهاب پروستات است اما بیشتر مردان از بروز این بیماری در خود آگاه نیستند زیرا این بیماری هیچ نشانه‌ای از خود بروز نمی‌دهد. ممکن است پزشک در حین آزمایش و بررسی بیمار برای وجود سایر بیماری‌های مرتبط با مجاری ادراری یا دستگاه تولید مثل متوجه وجود این عارضه در بیمار گردد. این نوع پروستاتیت هیچ عارضه‌ای نداشته و نیاز به درمان ندارد.
پروستاتیت مزمن، سندروم درد ناحیه لگنی مزمن
دلیل دقیق پروستاتیت مزمن یا سندروم درد ناحیه لگنی مزمن به درستی شناخته شده نیست. محققان بر این باورند که یک میکروارگانیسم که تصور می‌شود عفونت باکتریایی نیست عامل به وجود آمدن این شرایط در بدن بیمار می‌شود. این نوع پروستاتیت ممکن است به وجود مواد شیمیایی در ادرار مرتبط باشد، به دلیل واکنش سیستم ایمنی بدن به وجود عفونت مجاری ادرار در گذشته باشد یا به دلیل آسیب‌دیدگی رشته‌های عصبی در ناحیه لگنی باشد.
پروستاتیت حاد و باکتریایی مزمن
عفونت باکتریایی پروستات می‌تواند منجر به ایجاد بیماری پروستاتیت در فرد گردد. نوع حاد آن به طور ناگهانی در فرد به وجود می‌آید و برای مدت زمان کوتاهی ادامه پیدا می‌کند درصورتی‌که نوع مزمن آن به آرامی در فرد ایجاد شده و مدت زمان زیادی غالباً سال‌ها در وی باقی می‌ماند. این عفونت ممکن است هنگامی که باکتری‌ها از مجاری ادرار به پروستات انتقال پیدا می‌کنند به وجود آید.
علائم ورم پروستات
هر نوع از بیماری پروستاتیت نشانه‌های مخصوص به خود را دارد که با توجه به دلایل به وجود آمدن آن متفاوت بوده و ممکن است از فردی به فرد دیگر نیز فرق کند. برخی نشانه‌ها در انواع مختلف این بیماری مشترک و مشابه هستند.
- احساس درد و سوزش هنگام ادرار (دیسوری)
- مشکل در ادرار مانند چکه کردن و بند آمدن ادرار
- تکرر ادرار بخصوص در شب (نوکتوریا)
- احساس اضطرار در ادرار
- ادرار تیره رنگ
- وجود خون در ادرار
- احساس درد در شکم، ران‌ها یا قسمت پایینی کمر
- احساس درد در ناحیه بین کیسه بیضه و مقعد (قسمت پرینه)
- درد و ناراحتی در آلت تناسلی یا بیضه‌ها
- انزال دردناک
- علائم و نشانه‌های مشابه بیماری آنفولانزا (در پروستاتیت باکتریایی)
تشخیص
پزشک وجود این بیماری را با توجه به موارد زیر تشخیص می‌دهد:
سابقه پزشکی شخصی و خانوادگی فرد
اولین گام در تشخیص احتمال بیماری آگاهی از تاریخچه و سابقه پزشکی فرد و خانواده وی است. معمولاً اولین چیزی که پزشکان از شما می‌پرسند در مورد این مسئله است.
آزمایشان فیزیکی
آزمایش‌های فیزیکی می‌تواند کمک شایانی در تشخیص بیماری پروستاتیت باشد. در این آزمایش‌ها معمولاً پزشک بدن شخص را مورد معاینه قرار می‌دهد. این معاینه می‌تواند شامل بررسی چکه کردن از مجاری ادرار، درد در غدد لنفاوی در ران‌ها، تورم یا درد در بیضه‌ها و بررسی دیجیتال مقعد باشد. آزمایش دیجیتالی مقعد یا آزمایش مقعد در حقیقت آزمایش فیزیکی پروستات است. برای انجام این آزمایش از بیمار خواسته می‌شود بر روی یک میز خم شده و یا درحالی‌که زانوهای خود را به سمت قفسه سینه جمع کرده است به پهلو دراز بکشد. سپس پزشک دستکش پوشیده و انگشت چرب شده را در مقعد بیمار فرو برده و قسمتی از پروستات را که نزدیک مقعد است لمس می‌کند. ممکن است بیمار در انجام این آزمایش قدری احساس درد و ناراحتی کند.
آزمایش‌های پزشکی
یک اورولوژیست از آزمایش‌های پزشکی استفاده کرده، به تشخیص بیماری‌های دستگاه ادراری که با پروستاتیت مرتبط است پرداخته و درمان مناسب را برای آن پیشنهاد می‌کند. آزمایش‌های پزشکی مورد استفاده در تشخیص این بیماری عبارت‌اند از:
- آزمایش ادرار
- آزمایش خون
- آزمایش تخمدان
- سيستوسکوپي
- آزمایش گذرگاه
- سونوگرافی مقعد
- بافت‌برداری (بیوپسی)
- آزمایش اسپرم
درمان التهاب پروستات
درمان بیماری پروستاتیت بستگی به نوع بیماری دارد که فرد به آن مبتلاست. درصورتی‌که جهت درمان آنتی‌بیوتیک تجویز شد بسیار مهم است که طبق برنامه‌ریزی پزشک دارو را مصرف کرده و دوره درمان را تکمیل نمایید. در صورتی که پزشک مصرف آنتی‌بیوتیک را برایتان متوقف نکرد به مصرف آن ادامه دهید. حتی در صورتی که علائم وجود مشکل در شما از بین رفت با این حال مصرف دارو را خودسرانه و زود قطع ننمایید.
داروها
داروهایی که در درمان بیماری پروستاتیت استفاده می‌شوند به شرح زیر می‌باشد:
- آنتی‌بیوتیک‌ها: این دارو از شایع‌ترین داروهای تجویزی برای درمان پروستاتیت است. پزشک با توجه به نوع باکتری که سبب ایجاد عفونت در شما شده است داروی مناسب را برای شما تجویز می‌کند. درصورتی‌که علائم شما شدید باشد ممکن است نیاز به استفاده از تزریق آنتی‌بیوتیک داشته باشید. به طور معمول لازم است برای مدت 4 تا 6 هفته از آنتی‌بیوتیک‌های خوردنی استفاده نمایید. درصورتی‌که بیماری شما مزمن بوده یا تکرارشونده باشد لازم است دوره استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها طولانی‌تر گردد.
- داروهای ضدالتهابی: داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی معمولاً جهت کاهش ناراحتی‌های ناشی از این بیماری کمک کننده است.
- مسدود کننده آلفا: این داروها باعث می‌شود گردنه مثانه و رشته‌های ماهیچه‌ای که پروستات را به مثانه وصل کرده است شل شود. این داروها باعث تسکین و کم شدن علائم بیماری پروستاتیت مانند ادرار دردناک می‌شوند.
درمان‌های دیگر
برخی دیگر از درمان‌ها که سبب کاهش علائم و ناراحتی‌های ناشی از پروستاتیت می‌شود به شرح زیر است:
- بیوفیدبک: یک متخصص بیوفیدبک با استفاده از سیگنال‌هایی از یک دستگاه مانیتورینگ خاص نحوه کنترل برخی از عملکردهای بدن و پاسخ‌های آن را به بیمار آموزش می‌دهد. به عنوان مثال نحوه ریلکس کردن ماهیچه‌ها.
- طب سوزنی: این روش شامل وارد کردن سوزن‌های بسیار نازک با عمق‌های مختلف در پوست در برخی از نقاط خاص بدن می‌شود.
درمان‌های خانگی
علاوه بر روش‌های درمانی اشاره شده در بالا، راه‌های دیگری نیز به شرح زیر برای معالجه بیماری پروستاتیت وجود دارد:
- مکمل‌ها و داروهای گیاهی: هیچ شاهدی مبنی بر اینکه داروهای گیاهی و مکمل‌ها باعث بهبودی پروستاتیت می‌شود وجود ندارد اما با این حال بسیاری از مردان از آن‌ها استفاده می‌کنند. برخی از داروهای گیاهی مورد استفاده در درمان این بیماری عبارت است از سرنیلتون، مواد شیمیایی یافت شده در چای سبز، پیاز و سایر گیاهان (کورستین) و عصاره گیاه نخل.
- حمام آب داغ، بطری آب داغ یا پدهای داغ ممکن است جهت تسکین درد کمک کننده باشد.
- تمرینات ورزشی آرامش دهنده نیز می‌تواند در جهت کاهش برخی علائم این بیماری کمک کننده باشد.
عمل جراحی
در برخی موارد نادر لازم است بر روی مجاری ادرار یا پروستات عمل جراحی انجام شود. در این‌گونه موارد باید مشکل خاصی در بدن بیمار مانند بافت اثر زخم در مجاری ادرار وجود داشته باشد تا عمل جراحی به کار آید.
پیشگیری
پیشگیری از پروستاتیت در مردان اجتناب‌ناپذیر است. امروزه محققان در صدد آگاهی از علل بروز بیماری پروستاتیت و یافتن راهی جهت پیشگیری از آن هستند. محققان تا کنون رژیم غذایی خاص یا تغذیه مواد مخصوصی در ابتلا یا پیشگیری از بروز این مشکل را مؤثر ندانسته‌اند. در حین درمان پروستاتیت باکتریایی ممکن است اورولوژیست پیشنهاد کند بیمار مصرف مایعات را افزایش داده و مصرف موادی که باعث ناراحتی مثانه می‌شود را کاهش دهد. مردان در این گونه موارد باید با پزشک یا متخصص تغذیه در مورد مواد غذایی مناسب مشاوره کنند.
