فتق مغبنی در شکم در نزدیکی ناحیه کشاله ران رخ می‌دهد. هنگامی که بافت‌های چربی یا روده‌ای از طریق ضعف در دیواره شکمی در نزدیکی کانال مغبنی راست یا چپ فشار وارد می‌کنند، فتق‌های مغبنی ایجاد می‌شوند. هر کانال مغبنی در پایه‌ی شکم ساکن است. هر دو مرد و زن کانال‌های مغبنی دارند. در مردان، بیضه‌ها معمولا در حدود چند هفته قبل از تولد، از طریق کانالشان نزول می‌کنند. در زنان، هر کانال محل عبور برای رباط گرد رحم است. اگر در این محل عبور یا نزدیک آن فتق دارید، منجر به برآمدگی بیرون زده می‌شود، که ممکن است در حین حرکت دردناک باشد. اکثر افراد برای این نوع فتق به دنبال درمان نیستند، زیرا ممکن است کوچک باشد یا علائمی ایجاد نکند. درمان پزشکی سریع می‌تواند به جلوگیری از بروز پیش آمدگی و ناراحتی بیشتر کمک کند.
معمولا فتق خود به خود بهتر نمی‌شود، اما بزرگ‌تر می‌شوند. در برخی موارد، آنها می‌توانند به عوارض تهدید کننده زندگی منجر شوند. به همین دلیل پزشکان اغلب جراحی را توصیه می‌کنند. جراحی معمولا در صورتی توصیه می‌شود که فتقی دارید که منجر به درد، علائم شدید یا مداوم، می‌شود و یا در صورتی که باعث ایجاد هر گونه عارضه‌ی جدی می‌شود. درمان این بیماری‌ها به اندازه و علائم بستگی دارد. عوارض ناشی از فتق مغبنی شامل موارد زیر هستند:
- انسداد: جایی که یک بخش از روده در کانال مغبنی گیر می‌کند و موجب تهوع، استفراغ و درد معده و همچنین یک توده دردناک در کشاله ران می‌شود.
- اختناق: جایی که بخشی از روده به دام می‌افتد و جریان خون آن قطع می‌شود؛ این نیاز به جراحی اورژانسی در عرض چند ساعت برای آزاد کردن بافت به دام افتاده و بازگرداندن دارد، بنابراین نمی‌میرد.
متخصصین ما پس از تشخیص بیماری اینگوینال یا مغبنی (کشاله ران)، عمل جراحی را تنها راه برای درمان این بیماری می‌دانند و به بیماران مبتلا به این عارضه برای درمان سریع توصیه می‌کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت با تماس حاصل فرمایید.
انواع فتق مغبنی
فتق‌های مغبنی می‌توانند غیر مستقیم یا مستقیم، گیر افتاده، یا مختنق باشند.
فتق کشاله ران غیر مستقیم
فتق مغبنی غیر مستقیم رایج‌ترین نوع است. این اغلب در زایمان زودرس رخ می‌دهد، قبل از اینکه کانال فتق مغبنی بسته شود. با این حال، این نوع فتق ممکن است در هر زمان در طول زندگی شما رخ دهد. این عارضه در مردان شایع‌تر است.
فتق کشاله ران مستقیم
فتق مغبنی مستقیم اغلب در بزرگسالان با افزایش سن رخ می‌دهد. باور متداول این است که تضعیف عضلات در طول بزرگسالی منجر به فتق مغبنی مستقیم می‌شود. بر طبق گفته‌ی مؤسسه ملی دیابت و بیماری‌های کلیوی و گوارشی (NIDDK) این نوع فتق در مردان بسیار شایع است.
فتق کشاله ران گیر افتاده
یک فتق مغبنی گیر افتاده زمانی رخ می‌دهد که بافت در کشاله ران گیر می‌کند و تقلیل‌پذیر نیست. این بدان معناست که نمی‌تواند به عقب باز گردانده شود.
فتق مختنق
فتق مغبنی مختنق یک وضعیت پزشکی جدی‌تر است. این زمانی است که روده در یک فتق مختنق جریان خون خود را قطع کرده است. فتق‌های مختنق تهدید کننده حیات هستند و نیاز به خدمات اورژانسی دارند.
علل و عوامل فتق کشاله ران
علتی برای این نوع فتق وجود ندارد. با این حال، نقاط ضعف درون عضلات شکمی و کشاله ران، به عنوان یکی از مهمترین عامل تصور می‌شوند. فشار اضافی در این ناحیه بدن می‌تواند در نهایت منجر به فتق شود. برخی از عوامل خطر می‌توانند احتمال ابتلا به این بیماری را در شما افزایش دهند. این عوامل عبارتند از:
- وراثت
- داشتن فتق مغبنی قبلی
- مرد بودن
- زایمان زودرس
- اضافه وزن یا چاق بودن
- بارداری
- فیبروز سیستیک
- سرفه مزمن
- یبوست مزمن
علائم فتق کشاله ران
فتق‌های مغبنی با ظاهرشان بیشتر قابل توجه هستند. آنها در امتداد ناحیه شرمگاهی یا کشاله ران منجر به برآمدگی می‌شوند که هنگام ایستادن و یا سرفه ظاهرشان می‌تواند افزایش یابد. این نوع فتق ممکن است دردناک و حساس به لمس باشد.
سایر علائم ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- درد هنگام سرفه، تمرین یا خم شدن
- احساس سوزش
- درد وحشتناک
- احساس سنگینی یا پری در کشاله ران
- تورم کیسه‌ی بیضه در مردان
فتق مغبنی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
ارائه کننده مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است از شما بخواهد خم شده یا سرفه کنید تا ببیند آیا فتق شما را احساس می‌کند یا نه. ممکن است به آزمایشات خون یا ادرار نیاز داشته باشید تا عملکرد کلیه شما بررسی شود یا علائم عفونت یافت شوند. اشعه ایکس، ام آر آی، سی تی اسکن، و یا عکس‌های اولتراسوند ممکن است انسداد در روده‌ها و یا عدم جریان خون به اندام را نشان دهند. به شما ممکن است مایع کنتراست برای کمک به بهتر ظاهر شدن اندام‌ها در تصاویر داده شود. اگر تا به حال یک واکنش آلرژیک به مایع کنتراست داشته‌اید، ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی را از این موضوع آگاه کنید. با چیز فلزی وارد اتاق ام آر آی نشوید. فلز می‌تواند باعث آسیب جدی شود. در صورتی که روی بدن یا داخل بدنتان چیز فلزی دارید، ارائه دهنده مراقبت‌های پزشکی را مطلع کنید.
چگونه باید خودم را برای تعمیر فتق مغبنی آماده کنم؟
هنگامی که قبل از جراحی با پزشک خود ملاقات می‌کنید، لیستی از تمام داروهای تجویزی و بدون نسخه را که مصرف می‌کنید، ارائه دهید. اطمینان حاصل کنید که درباره دستورالعمل‌های داروهایی که لازم است قبل از عمل جراحی متوقف کنید، از پزشک سوال کنید. این معمولا شامل داروهایی است که مانع از توانایی خون در لخته شدن می‌شود، مانند آسپیرین. مهم است که اگر باردار هستید یا فکر می‌کنید ممکن است باردار باشید، به پزشک خود اطلاع دهید. برای دستورالعمل‌های خاص در مورد فرآیند عمل و عارضه پزشکی خود از پزشک سوال کنید. شما احتمالا باید بعد از نیمه شب در شب قبل از عمل جراحی، خوردن و آشامیدن را متوقف کنید. شما همچنین باید کسی را همراه خود داشته باشید که پس از جراحی شما را از بیمارستان به خانه ببرد.
جراحی فتق مغبنی
دو نوع جراحی به شرح زیر توسط پزشکان برای درمان فتق مغبنی انجام می‌شود:
جراحی تعمیر فتق مغبنی باز
برای جراحی تعمیر فتق مغبنی باز، یک برش طویل تک در کشاله ران ایجاد می‌شود. اگر فتق از دیواره شکم برآمده است (فتق مستقیم)، برآمدگی به محل خود عقب زده و بازگردانده می‌شود. اگر فتق در داخل کانال مغبنی می‌افتد (غیر مستقیم) کیسه فتق به عقب میرود یا بسته شده و برداشته می‌شود. نقطه ضعف در دیوار عضلانی- جایی که برآمدگی‌های فتق از طریق سنتی به وسیله دوخت لبه‌های بافت عضلانی سالم با هم (herniorrhaphy) ترمیم شده است. این برای فتق‌های کوچکتر که از زمان تولد (فتق‌های غیر مستقیم) وجود داشته‌اند و برای بافت‌های سالم مناسب است، جایی که امکان استفاده از بخیه بدون اضافه کردن فشار بر بافت وجود دارد. اما رویکرد جراحی بسته به ناحیه دیوار عضله برای تعمیر و اولویت جراح متفاوت است. تکه‌های مش از مواد مصنوعی، در حال حاضر به طور گسترده‌ای برای تعمیر فتق (هرنیوپلاستی) مورد استفاده قرار می‌گیرند. این به خصوص برای فتق‌های بزرگ و برای فتق‌های که مجددا رخ می‌دهند مورد استفاده قرار می‌گیرد. پس از آن که فتق به عقب باز می‌گردد، وصله‌ها روی ناحیه ضعیف شده در دیوار شکم دوخته می‌شوند. وصله، فشار روی دیوار ضعیف شده شکم را کاهش می‌دهد و خطر ابتلای دوباره به فتق را نیز کاهش می‌دهد. جراحی باز برای تعمیر فتق مغبنی ایمن است زمانی که تعمیر فتق باز با جراحان با تجربه با استفاده از تکه‌های مش انجام می‌شود، میزان عود (فتق‌هایی که نیاز به دو یا چند تعمیرات دارند) کم است. تکه‌های مصنوعی در حال حاضر به طور گسترده‌ای برای تعمیر فتق در جراحی باز و لاپاروسکوپی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
جراحی لاپاروسکوپی
در این جراحی، شکم شما با گاز بی‌ضرر پر باد می‌شود. این باعث می‌شود جراح بتواند اندام‌ها را بهتر ببیند. او چند برش کوچک (شکاف) را در نزدیکی فتق ایجاد می‌کند، و یک لوله نازک با یک دوربین کوچک در انتها (لاپاراسکوپ) وارد می‌کند. جراح از تصاویر لاپاراسکوپ به عنوان یک راهنمای برای تعمیر فتق با مش استفاده می‌کند. برای جراحی لاپاروسکوپی، شما بیهوشی عمومی دریافت خواهید کرد. بهبودی با عمل جراحی لاپاروسکوپی معمولا سریعتر است: به طور متوسط، بیماران یک هفته زودتر نسبت به عمل جراحی باز به حالت معمولی خود باز می‌گردند. نوع جراحی که نیاز دارید، معمولا به سایز، نوع و مکان بستگی دارد. پزشک شما همچنین سبک زندگی، سلامت و سن شما را در نظر خواهد گرفت.
بهبودی در تعمیر فتق مغبنی چگونه است؟
پزشک احتمالا شما را تشویق می‌کند که 1 ساعث پس از جراحی بلند شوید. گاهی اوقات مردان ساعتی پس از جراحی مشکل ادرار کردن دارند، اما یک کاتتر می‌تواند به این مشکل کمک کند. کاتتر لوله‌ای است که ادرار را از مثانه تخلیه می‌کند. ترمیم فتق مغبنی اغلب یک روش سرپایی است. این بدان معنی است که شما می‌توانید در همان روز جراحی به خانه برگردید. با این حال، اگر عوارض وجود دارد، ممکن است مجبور شوید در بیمارستان بمانید تا عوارض از بین بروند. اگر جراحی باز دارید، ممکن است برای رسیدن به بهبودی کامل 6 هفته نیاز باشد. با لاپاراسکوپی، احتمالا می‌توانید طی چند روز به فعالیت‌های عادی خود بازگردید.
خطرات همراه با تعمیر فتق مغبنی کدامند؟
خطراتی که در هر جراحی وجود دارد عبارتند از:
- مشکلات تنفسی
- خونریزی
- واکنش‌های آلرژیک به بیهوشی و داروهای دیگر
- عفونت
موارد زیر برخی از خطرات مربوط به تعمیر فتق مغبنی می‌باشند:
- فتق ممکن است در نهایت باز گردد.
- ممکن است درد طولانی مدت در محل داشته باشید.
- عروق خونی ممکن است دچار صدمه شوند. در مردان، در صورتی که عروق خونی متصل آسیب دیده باشند، ممکن است بیضه‌ها آسیب ببینند.
- ممکن است آسیب عصبی یا آسیب به اندام‌های اطراف وجود داشته باشد.
پرسش‌های متداول برای فتق مغبنی
سوالات رایجی که ممکن است قبل و بعد از جراحی فتق برای افراد پیش آید عبارتند از:
آیا نادیده گرفتن فتق خطرناک است؟
اکثر فتق‌ها، اگر درمان نشوند، بیشتر بزرگ نمی‌شوند. با این حال، فتق‌ها می‌توانند دردناک باشند، اغلب بدون هشدار و در بدترین حالت می‌تواند خفقان ایجاد کند، که به آمبولانس و جراحی اورژانسی فوری نیاز است و یا عواقب آن می‌توانند شدید باشند.
حالا هیچ نشانه‌ای ندارم، اما فتق من کوچکتر نمی‌شود. آیا باید عمل جراحی ترمیم فتق را در حال حاضر انجام دهم؟
اینکه آیا جراحی تعمیر فتق بدون علائم انجام می‌دهید یا خیر، یک تصمیم بین شما و جراح شماست. به طور معمول، پزشکان در جراحان نیوتن ولز توصیه نمی‌کنند که بلافاصله جراحی انجام دهید چرا که احتمالا ممکن است نیاز به جرای روز دیگری داشته باشید.
انتظار چه مقدار درد باید داشت؟
درد می‌تواند بین افراد متفاوت باشد.
مردان جوان درد بیشتری نسبت به مردان مسن‌تر دارند.
همه بیماران به داروهای خوراکی ضد درد نیاز دارند.
اغلب، ایبوپروفن هر 6 ساعت توصیه می‌شود.
ویکودین هر 4 تا 6 ساعت به مدت 1 هفته مورد نیاز است.
ویکودین و Tylenol را به طور همزمان مصرف نکنید.
چند روز اول نرم کننده مدفوع مصرف کنید.
یخ 24 ساعت اول مفید است.
چقدر باید از کار مرخصی بگیرم؟
شغل پشت میز، حدود یک هفته. کار با بلند کردن اجسام سنگین 3 تا 6 هفته.
کی دوباره می‌توانم ورزش کنم؟
معمولا حداقل 2 تا 3 هفته.
چه زمانی می‌توانم رانندگی کنم؟
هنگامی که شما راحت هستید و داروهای ضد درد مصرف نمی‌کنید. 5 تا 7 روز بعد از عمل معمول است.
چه زمانی می‌توانم پس از جراحی تعمیر فتق به کار بازگردم؟
شما می‌توانید به اکثر مشاغل 1 تا 3 روز پس از عمل جراحی تعمیر فتق بازگردید. اگر کار شما مستلزم بلند کردن اجسام سنگین است، ممکن است برای بهبودی از عمل به مدت 2 هفته نیاز به مرخصی از کار داشته باشید.
چه کسی دچار فتق مغبنی می‌شود؟
این در 2٪ تا 3٪ از نوزادان پسر، اما کمتر از 1٪ از دختر بچه‌ها رخ می‌دهد. در حدود 1 نفر از هر 4 مرد، در یک زمان در زندگی خود یک فتق خواهد داشت. این عارضه در مردان بالای 40 ساله بیشتر رایج است. جراحی شکم می‌تواند احتمال بیشتری برای ایجاد فتق مغبنی مستقیم ایجاد کند. سابقه خانوادگی این عارضه نیز موجب افزایش احتمال مبتلا شدن به این عارضه در شما می‌شود. افراد سیگاری ممکن است احتمال بیشتری از داشتن فتق مغبنی و همچنین بسیاری از مشکلات دیگر داشته باشد.
چگونه می‌توانم از علائم فتق پیشگیری کنم؟
شما می‌توانید از این بیماری‌ها جلوگیری کنید اگر شما:
- هیچ چیز سنگینی بلند نکنید. بلند کردن چیز سنگین می‌تواند فتق شما را بدتر کند یا فتق دیگری ایجاد کند. از ارائه دهنده مراقبت‌های پزشکی خود بپرسید بلند کردن تا چه وزنی برای شما ایمن است.
- همانطور که دستور داده شده مایعات بنوشید. مایعات ممکن است در طول حرکت روده‌ای از یبوست و زور زدن جلوگیری کنند. بپرسید که چه مقدار مایعات برای هر روز بخورید و چه مایعاتی برای شما مناسب هستند.
- غذاهای حاوی فیبر بالا بخورید. فیبر ممکن است در طی حرکت روده از یبوست و زور زدن جلوگیری کند. غذاهای حاوی فیبر عبارتند از میوه‌ها، سبزیجات، لوبیا، عدس و غلات کامل.
- وزن سالم را حفظ کنید. اگر وزن اضافه وزن دارید، کاهش وزن ممکن است از بدتر شدن فتق جلوگیری کند. این ممکن است از فتق دیگری نیز جلوگیری کند. در صورت داشتن اضافه وزن، با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود درباره ورزش کردن و چگونگی از دست دادن وزن به طور ایمن، صحبت کنید.
- سیگار نکشید. نیکوتین و مواد شیمیایی دیگر در سیگار و سیگار برگ می‌توانند دیواره شکمی را تضعیف کنند. این ممکن است خطر ابتلا به فتق دیگری را افزایش دهد. در صورتی که در حال حاضر سیگار می‌کشید و برای ترک آن به کمک نیاز دارید، از ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود سوال کنید. سیگار الکترونیکی و یا تنباکوی بدون دود باز هم حاوی نیکوتین است. قبل از استفاده از این محصولات، با ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود صحبت کنید.
- همانطور که دستور داده شده است از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی استفاده کنید. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن، به کاهش تورم، درد و تب کمک می‌کنند. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی می‌توانند باعث خونریزی معده یا مشکلات کلیه در افراد خاص شوند. اگر از داروهای رقیق کننده خون استفاده می‌کنید، در صورتی که داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی برای شما امن هستند، از ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود سوال کنید. همیشه برچسب دارو را بخوانید و دستورالعمل‌ها را دنبال کنید.
