رفع تنگی اتصال حالب به کلیه با جراحی پیلوپلاستی لاپاراسکوپیک

حالب ساختار لوله‌ای نازک و بلند است که طول آن 35 تا 4 سانتیمتری است که ادرار تولید شده در کلیه را به مثانه منتقل می‌کند. ادرار به‌وسیله یک فرآیند به نام حرکات لوله گوارشی یا پریستالسی منتقل می‌شود. حالب به‌طور فعال ادرار را از کلیه به مثانه منتقل می‌کند.
انسداد مجاری ادراری وضعیتی است که در محل اتصال که در آن اوره به کلیه منتقل می‌شود انسداد رخ می‌دهد. این امر سبب کاهش جریان ادرار در ناحیه کورتور و افزایش فشار مایع درون کلیه می‌شود. افزایش فشار داخل کلیه می‌تواند در طول زمان سبب بدتر شدن عملکرد کلیه شود. انسداد می‌تواند یا مادرزادی باشد (بیمار با آن متولد می‌شود) یا در طول زمان به دلیل ضربه یا تغییر شکل بدنی به دلیل افزایش سن رخ دهد. انسداد می‌تواند به علت بافت اسکار، رگ‌های خونی یا به‌ندرت تومور باشد.

تنگی محل اتصال حالب به لگنچه کلیوی (UPJ) چیست؟

اتصال حالب به لگنچه جایی است که در آن لگنچه کلیوی به حالب متصل می‌شود. تنگی محل اتصال حالب به لگنچه انسداد در این ناحیه را توصیف می‌کند. انسداد اتصال حالب به لگنچه جریان ادرار را به مثانه متوقف می‌کند، باعث بازگشت ادرار به کلیه‌ها و هیدرونفروز کلیه می‌شود.

انسداد یک‌طرفه اتصال حالب به لگنچه شایع‌ترین بیماری انسدادی است که اغلب در هنگام سونوگرافی مادر در دوران بارداری مشخص می‌شود.

علل

انسداد اتصال حالب به لگنچه معمولاً در طول رشد جنین رخ می‌دهد. اغلب اوقات، انسداد هنگامی ایجاد می‌شود که اتصال بین حالب و لگن کلیوی محدود شود. به‌طور معمول در کودکان بزرگ‌تر، انسداد اتصال حالب به لگنچه همچنین ممکن است باعث شود که یک رگ خونی در موقعیت اشتباه قرار گیرد، از حالب عبور و تنگی ایجاد کند. انسداد اتصال حالب به لگنچه همچنین می‌تواند به علت بافت اسکار، عفونت، پولیپ خوش‌خیم یا سنگ کلیه باشد.

علائم و نشانه‌ها

با توجه به افزایش استفاده از تصویربرداری قبل از زایمان، انسداد UPJ ممکن است قبل از ایجاد هرگونه علائم تشخیص داده شود. در صورت تشخيص هرگونه هیدرونفروز، نوزاد در طول بارداري و پس از تولد تحت مراقبت قرار خواهد گرفت. هنگامی‌که نوزاد متولد شود، مطالعات تصویربرداری بیشتر ممکن است برای تائید انسداد استفاده شود. کودکان بزرگ‌تر ممکن است درد کلیه یا کمردرد داشته باشند. درد ممکن است با تهوع و استفراغ مرتبط باشد. سایر علائم ممکن است شامل ادرار خونی، عفونت مجاری ادراری (اغلب همراه با تب) یا حتی ممکن است درد مبهم شکمی باشد.

تست و تشخیص

شما می‌توانید انواع آزمایشات را برای تأیید تشخیص و ارزیابی وضعیت خود انجام دهید.

اولتراسوند مثانه و کلیه (RBUS)

این روش از امواج اولتراسوند به‌منظور بررسی کلیه‌ها و مثانه استفاده می‌کند. این روش پزشک را قادر می‌سازد تا درجه هیدرونفروز (انسداد کلیه) را تعیین کند.

اسکن MAG III کلیه

این بررسی به پزشک کمک می‌کند تا چگونگی عملکرد هر کلیه و درجه انسداد را تعیین کند. تزریق وریدی (IV) راه‌حل مخصوص برای تزریق یک ایزوتوپ در وریدهای کودک است. ایزوتوپ باعث می‌شود که کلیه‌ها به‌وضوح دیده شوند. تصاویر کلیه‌ها با یک دستگاه بزرگ که در اطراف کودک شما می‌چرخد، گرفته می‌شود.

ام آر آی/ ام آر یو

 ام آر آی یک روش تشخیصی بدون تشعشع است که از ترکیبی از یک آهنربای بزرگ، رادیوفرکوما و یک رایانه برای تولید تصاویر دقیق بدن استفاده می‌شود. ام آر یو تصاویر دقیق کلیه‌ها، حفره‌ها و مثانه را ایجاد می‌کند. برای این مطالعه کودک شما نیاز به IV و کاتتر دارید. کودک شما اگر کوچک است ممکن است نیاز به بی‌حسی داشته باشد و ممکن است تحمل مدت‌زمان مطالعه، که معمولاً 40 دقیقه است، برایش دشوار باشد.

تنگی محل اتصال حالب به لگنچه کلیوی در کودکان

انسداد محل اتصال حالب به لگنچه کلیوی (UPJ) در ناحیه‌ای است که لگن کلیوی (بخشی از کلیه) یکی از لوله‌ها (حالب ها) ادرار را به مثانه منتقل می‌کند. این مشکل معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که یک کودک هنوز در رحم رشد می‌کند و مشکل مادرزادی (از زمان تولد) نامیده می‌شود.
اغلب اوقات، انسداد هنگامی ایجاد می‌شود که محل اتصال بین حالب و لگن کلیوی تنگ شود و سبب ایجاد ادرار و آسیب رساندن به کلیه می‌شود. این حالت همچنین می‌تواند زمانی ایجاد شود که یک رگ خون در جای اشتباه روی حالب قرار گیرد.
انسداد UPJ اغلب علت انسداد ادراری در کودکان است و در حال حاضر معمولاً در طول مطالعات اولتراسوند قبل از تولد تشخیص داده می‌شود. در بعضی موارد مشکل تا بعد از تولد دیده نمی‌شود.

لاپاراسکوپی پیلوپلاستی

لاپاراسکوپی پیلوپلاستی روشی ایمن و مؤثر برای انجام عمل جراحی با روش حداقل تهاجمی برای بازسازی تنگی یا زخم محل اتصال حالب و کلیه است.
این جراحی برای ترمیم انسداد یا تنگی حالب در محلی که کلیه را ترک می‌کند استفاده می‌شود. این اختلال انسداد مجاری ادرار (UPJ) نامیده می‌شود که منجر به تخلیه ضعیف ادرار از کلیه می‌شود. انسداد UPJ به‌طور بالقوه می‌تواند باعث درد شکم و پهلو، ایجاد سنگ، عفونت، فشارخون بالا و بدتر شدن عملکرد کلیه شود.
در مقایسه با روش معمول جراحی باز، پیلوپلاستی لاپاروسکوپی موجب کاهش قابل‌توجه درد پس از عمل، کاهش زمان بستری در بیمارستان و بازگشت سریع‌تر به كار و فعالیت‌های روزانه می‌شود و ازنظر زیبایی نیز بهتر است و نیز همانند روش باز نتایج مطلوب است.

مشاوره قبل از عمل

 در طول مشاوره اولیه خود با جراح، او گزارشات پزشکی مانند نتایج معاینات، سوابق پزشکی و عکس‌برداری‌های اشعه ایکس (مانند سی‌تی‌اسکن، ام آر آی، سونوگرافی، اسکن کلیه و غیره) را بررسی خواهد کرد.
معاینه فیزیکی کوتاه نیز در زمان مراجعه شما انجام خواهد شد. اگر جراح تعیین کند که شما داوطلب مناسب برای عمل جراحی هستید، تاریخ جراحی برای شما تنظیم خواهد شد.
توجه: بسیار مهم است که شما تمام عکس‌برداری‌های اشعه ایکس خود را جمع‌آوری کرده و در مشاوره اولیه به جراح خود ارائه دهید.

قبل از جراحی

از آنجا که به بیماران اجازه داده نمی‌شود که در روز قبل از عمل جراحی برای انجام آزمایشات در بیمارستان بستری شوند شما باید یک قرار ملاقات برای انجام آزمایش قبل از عمل با پزشک در یک ماه قبل از تاریخ جراحی مشخص کنید.
هنگامی‌که تاریخ جراحی قطعی شد شما یک فرم همراه با یک توضیح برای ارائه به پزشک به منظور انجام آزمایش‌های قبل از عمل جراحی دریافت خواهید کرد.  آزمایش‌ها عبارتند از:

• معاینه بدنی
• الکتروکاردیوگرام (EKG)
• شمارش کامل خون (CBC)
• مشخصات انعقاد خون (PT / PTT)
• پنل جامع متابولیک (مشخصات شیمی‌درمانی خون)
• آزمایش ادرار

آماده‌سازی برای جراحی

داروهای پیشگیری از جراحی

آسپرین، موترین، ایبوپروفن، ادویل، ویتامین E، تیکلوپیدین، وارفارین، انوکساپرین، سلبرکس، وولتارن، ويوايكس ايكس، پلاویکس و برخی از داروهای دیگر آرتروز می‌تواند باعث خونریزی شود و باید از یک هفته قبل از تاریخ جراحی از مصرف آن‌ها اجتناب شود (اگر مطمئن نیستید که کدام داروها را قبل از عمل جراحی باید متوقف کنید لطفاً با جراح خود مشورت کنید. هیچ دارویی را بدون اجازه پزشک متوقف نکنید.

آماده‌سازی روده و رژیم غذایی مایع

از بعد از نیمه‌شب در روز عمل جراحی از خوردن و نوشیدن اجتناب کنید و شب قبل از عمل جراحی یک بطری منیزیم سیترات (از داروخانه خریداری کنید) بنوشید. فقط مایعات شفاف را برای یک دوره 24 ساعته قبل از تاریخ عمل جراحی مصرف کنید. مایعات شفاف مایعاتی هستند که شما می‌توانید طرف دیگر آن را ببینید. لطفاً رژیم زیر را دنبال کنید.

رژیم مایعات شفاف

به یاد داشته باشید بعد از نیمه‌شب قبل از عمل جراحی، هیچ غذا و نوشیدنی را مصرف نکنید.
مایعات شفاف قابل‌مصرف عبارتند از:

• آب
• آب‌گوشت شفاف (بدون خامه، گوشت، رشته‌فرنگی و غیره)

آب مرغ
آب‌گوشت گاو

• آبمیوه (غیر از آب‌پرتقال یا آب گوجه‌فرنگی)

آب سیب

آب انگور
آب‌آلبالو
لیموناد

• چای (شما می‌توانید از شیرین‌کننده‌هایی غیر از کرم یا شیر اضافه کنید)
• قهوه (شما می‌توانید از شیرین‌کننده‌هایی غیر از کرم یا شیر اضافه کنید)
• ژله شفاف (بدون میوه)

خطرات و عوارض

اگرچه ثابت‌شده است که این روش بسیار امن است اما همانند هر روش جراحی دیگر، خطرات و عوارض بالقوه وجود دارد. میزان ایمنی و عوارض در مقایسه با جراحی باز مشابه است. خطرات احتمالی عبارتند از:

• خونریزی: از دست دادن خون در این روش معمولاً جزئی (کمتر از 100 سی‌سی) و انتقال خون به‌ندرت موردنیاز است. اگر قبل از عمل جراحي شما همچنان علاقه‌مند به انتقال خون اتولوگ (اهدا خون خود) هستيد، بايد جراح خود را آگاه کنيد.
• عفونت: برای همه بیماران قبل از شروع عمل جراحی از آنتی‌بیوتیک‌های وریدی وسیع‌تری استفاده می‌شود تا احتمال بروز عفونت را پس از جراحی کاهش دهند. اگر علائم یا نشانه‌های عفونت بعد از جراحی (تب، ترشح از برش، افزایش ادرار، ناراحتی، درد یا هر چیزی که ممکن است در مورد آن نگران باشید) ایجاد شد، لطفاً با پزشک تماس بگیرید.
• فتق: فتق در محل‌های برش به‌ندرت اتفاق می‌افتد زیرا کلیه نقاط مهم دربرش ها با دقت در پایان عمل جراحی بسته می‌شوند.
• آسیب بافت / ارگان: اگرچه غیرمعمول است اما آسیب احتمالی به بافت و اندام‌های اطراف مانند روده، ساختار عروقی، طحال، کبد، پانکراس و کیسه صفرا می‌تواند نیاز به جراحی بیشتری داشته باشد. آسیب به عصب و عضلات متصل به محل می‌تواند رخ دهد.
• تبدیل به عمل جراحی باز: اگر در طول عمل لاپاروسکوپی مشکلات زیادی ایجاد شود این روش جراحی ممکن است نیاز به تبدیل‌شدن به عمل باز استاندارد داشته باشد که منجر به ایجاد یک برش استاندارد باز و احتمالاً دوره بازسازی طولانی‌تر شود.
• شکست در رفع تنگی اتصال حالب: تقریباً 3٪ از بیمارانی که تحت عمل جراحی برای درمان این بیماری قرار می‌گیرند در معرض عود بیماری هستند. در صورت وقوع این اتفاق جراحی اضافی ممکن است لازم باشد.

در طول بستری

بلافاصله بعد از جراحی شما به اتاق ریکاوری منتقل می‌شوید و هنگامی که کاملاً هوشیار شوید و نشانه‌های حیاتی شما پایدار شود به بخش عمومی بیمارستان منتقل می‌شوید.

• بستری در بیمارستان: طول مدت بستری در بیمارستان برای اکثر بیماران حدود 1-2 روز است.
• رژیم غذایی: شما می‌توانید یک کاتتر وریدی (IV) را برای 1 تا 2 روز داشته باشید. کاتتر وریدی (IV) لوله کوچکی است که به رگ‌های شما منتقل می‌شود تا بتوانید مایعات لازم را دریافت کنید و تا زمانی که قادر به تحمل رژیم غذایی نباشید، آب کافی داشته باشید؛ علاوه بر آن راهی برای دریافت دارو فراهم می‌کند. اکثر بیماران قادر به تحمل تکه‌های یخ و مایعات کم از روز بعد از جراحی و غذای منظم از دو روز بعد هستند. زمانی که بیمار توانایی داشتن رژیم معمولی را پیدا کند داروهای مسکن را می‌توان به‌جای IV یا تزریق از روش خوراکی تجویز کرد.
• درد بعد از عمل جراحی: داروهای مسکن را می‌توان توسط پمپPCA یا تزریق توسط پرستاران انجام داد. ممکن است درد شانه‌ای کوتاه‌مدت (1-2 روز) مربوط به گاز دی‌اکسید کربن مورداستفاده در طول عمل جراحی لاپاروسکوپی وجود داشته باشد.
• تهوع: ممکن است تهوع در اثر مواد بیهوشی یا مسکن ایجاد شود. دارو ضد تهوع در دسترس است.
• کاتتر ادراری: شما می‌توانید انتظار داشته باشید که یک کاتتر ادراری تخلیه مثانه (که در اتاق عمل هنگام بیهوشی بیمار استفاده می‌شود) تا حدود 2 روز پس از جراحی استفاده شود. وجود ادرار خونی تا چند روز پس از جراحی عادی است.
• درن گذاری: درن گذاری جهت تخلیه خونابه پس از انجام عمل جراحی است که با استفاده از برش‌های کوچک انجام می‌شود و در اطراف محل عمل قرار می‌گیرد تا از خون و مایعات در اطراف کلیه و ترمیم  پیلوپلاستی جلوگیری شود. درن معمولاً هم‌زمان با کاتتر ادراری برداشته می‌شود. اگر زهکشی با حجم بالا ادامه یابد بیمار ممکن است مجبور شود با آن به خانه برود و سپس در مطب پزشک برداشته شود.
• خستگی شایع است و در عرض چند هفته پس از جراحی باید کاهش یابد.
• اسپیرمتری: انتظار می‌رود که تمرینات تنفسی بسیار ساده‌ای برای کمک به پیشگیری از عفونت‌های تنفسی با استفاده از دستگاه اسپیرومتری انگیزشی انجام دهید (این تمرین‌ها در طول بستری در بیمارستان شما توضیح داده می‌شود). سرفه و تنفس عمیق بخش مهمی از احیاء شما است و به جلوگیری از پنومونی و سایر عوارض ریه کمک می‌کند.
• آمبولیزاسیون: در روز بعد از عمل جراحی بسیار مهم است که از رختخواب بیرون رفته و شروع به راه رفتن تحت نظارت پرستار یا اعضای خانواده خود کنید تا از لخته شدن خون در پاها جلوگیری شود. شما می‌توانید از ابزارهای فشرده‌سازی متوالی (SCD) همراه با جوراب‌های سفید تنگ استفاده کنید تا از لخته شدن خون در پاها جلوگیری شود.
• یبوست: تا چندین روز پس از عمل جراحی ممکن است یبوست را به‌عنوان پیامد بیهوشی تجربه کنید. به‌طور معمول شیاف و مسهل برای بیماران تجویز می‌شود تا به رفع مشکل کمک کنند.. مصرف یک قاشق چای‌خوری از روغن معدنی روزانه در خانه نیز برای جلوگیری از یبوست کمک می‌کند. داروهای مسکن نارکوتیک نیز می‌توانند باعث یبوست شوند و به همین دلیل بیماران تشویق می‌شوند تا جای ممکن درد بعد از جراحی را تحمل کنند.

پس از ترخیص از بیمارستان

•  کنترل درد: انتظار می‌رود که تا یک هفته پس از جراحی دردی را تجربه کنید که نیاز به مصرف دارو داشته باشد و سپس تیلنول برای کنترل درد کافی است.
• دوش گرفتن: پس از بازگشت به خانه از بیمارستان می‌توانید دوش بگیرید. محل‌های زخم شما می‌توانند خیس شوند اما باید بلافاصله پس از دوش گرفتن خشک شوند. استحمام در 2 هفته اول پس از جراحی توصيه نمی‌شود، زيرا اين کار برش‌ها را خیس می‌کند و خطر عفونت را افزايش می‌دهد. چسب‌هایی روی برش‌ها قرار می‌گیرد که تقریباً در حدود 5 تا 7 روز خود به خود کنده می‌شوند. بخیه‌های زیر پوست در 4 تا 6 هفته حل می‌شوند.
• فعالیت: پیاده‌روی توصیه می‌شود. از طولانی شدن حالت نشستن یا دراز کشیدن در رختخواب اجتناب کنید. بالا رفتن از پله‌ها مانعی ندارد اما باید به‌آرامی انجام شود. رانندگی باید حداقل 1 تا 2 هفته پس از جراحی انجام شود. تا زمانی که پزشک شما اجازه نداده است نباید هیچ بار سنگین (بیش از 20 پوند) بلند کنید یا ورزش (دویدن، شنا، تردمیل، دوچرخه‌سواری) انجام دهید. اکثر بیماران به‌طور متوسط ​​3 هفته پس از جراحی به فعالیت کامل بازمی‌گردند. شما می‌توانید انتظار داشته باشید که در حدود 2 تا 4 هفته به کار بازگردید.
• استنت: استنت لوله‌ی توری مصنوعی از جنس فلز است که در مجرای طبیعی در بدن قرار داده می‌شود تا از نقص ناشی از انقباض موضعی جریان درون آن مجرا جلوگیری شود. استنت در حدود یک ماه باقی می‌ماند و سپس از طریق یک سیستوسکوپ از طریق یک مرکز پزشکی (یک تلسکوپ کوچک که از طریق مجرای ادرار برای بازیابی استنت وارد می‌شود) برداشته می‌شود.