یکی از ناهنجاری‌های مادرزادی در تشکیل ارگان‌های خارجی سیستم ادراری- تناسلی، اپیسپادیاس است. این آسیب شناسی با محل نامناسب دهانه‌ی خارجی کانال ادرار (بالاتر از نرمال) مشخص می‌شود.
چنین نقصی در هر دو جنسیت دیده می‌شود، اما بیماری اپیسپادیاس در مردان 5 برابر بیشتر ظاهر می‌شود. همراه با این عارضه، علاوه بر نقص بصری، نقص‌های دفع ادرار، اختلال جنسی (مشکلات جنسی) و ضایعات عفونی سیستم ادراری که مکررا رخ می‌دهد نیز وجود دارد.
متخصصین ما در کلینیک تخصصی اورولوژی (اسم کسب و کار) با داشتن تجربه و دانش کافی در زمینه‌ی علل ایجاد ایپسیادیاس و چگونگی درمان ایپسیادیاس آن روش درمانی جراحی را به بیماران معرفی می‌کنند.
جهت دریافت وقت مشاوره و یا رزرو نوبت درمان می‌توانید با شماره‌های تماس بگیرید.
انواع
معمولا 3 نوع اپسیپادیاس وجود دارد که عبارتند از:
- اپیسپادیاس گلاندولار یا غده‌ای
- اپیسپادیاس Penile یا آلتی
- اپیسپادیاس Total
این عارضه با مثانه اکتوپی (رشد ناقص دیواره‌ی قدامی مثانه) همراه است. مانند هیپوسپیدیاس (هیپوسپیدیاس)، در انواع اپیسپادیاس آلتی، آلت تناسلی به طرف بالا خمیده است.
دلایل
نحوه تشکیل اندام‌ها در نوزاد در طول بارداری بسیار پیچیده است. مراحل خاصی باید در یک زمان دقیق انجام شود. اغلب، اگر یک نقص در یک عضو وجود داشته باشد، نقص‌های دیگر نیز وجود خواهد داشت. به ندرت اپیسپادیاس به تنهایی رخ می‌دهد. همچنین اغلب مشکلاتی همراه با مثانه وجود خواهد داشت. در موارد نادر، در روده بزرگ نیز نقایص وجود دارد.
چگونه اپیسپادیاس اندام‌های تناسلی مختلف را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟ در بعضی از پسران، می‌تواند تنها یک گودی کوچک در نوک آلت تناسلی در بالای سوراخ مجرای پیشابی باشد. در دختران می‌تواند یک خروسه دو سر باشد. اگر مجرای پیشاب یا مثانه درگیر باشد، اپیسپادیاس معمولا شدیدتر است. این طیف وسیعی از مشکلاتی است که اپیسپادیاس اکستروفی پیچیده نامیده می‌شود.
علائم
مردان معمولا دارای آلت تناسلی کوتاه و پهن با منحنی غیر طبیعی هستند. مجرای ادرار معمولا به جای نوک آلت مرد در بالا یا پهلو باز می‌شود. با این حال، مجرای ادرار ممکن است در تمام طول آلت تناسلی باز شود.
خانم‌ها داراي چوچوله و لبه‌های مهبل غير طبيعي هستند. دهانه معمولا بین چوچوله و لبه‌های مهبل است اما ممکن است در ناحیه شکم باشد. این افراد ممکن است در کنترل ادرار دچار مشکل شوند (بی‌اختیاری ادرار).
نشانه‌های دیگر عبارتند از:
- جریان وارونه ادرار به کلیه (نفروپاتی رفلاکس)
- بی‌اختیاری ادرار (بی‌اختیاری ادرار)
- عفونت‌های دستگاه ادراری ( عفونت مجرای ادرار)
- استخوان شرمگاهی پهن شده
تشخیص
آزمایشات برای تشخیص اپیسپادیاس ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش خون
- پیلوگرام داخل وریدی (IVP)، یک اشعه ایکس خاصی از کلیه‌ها، مثانه و حالب
- ام آر آی و سی تی اسکن ( عکس اپیسپاداس )بسته به شرایط
- اشعه ایکس لگنی
- سونوگرافی سیستم ادراری و دستگاه تناسلی
درمان اپیسپادیاس
اپیسپادیاس با جراحی کنترل می‌شود. یک تکنیک بستن آن در چند مرحله است. ابتدا گردن مثانه و مثانه بسته می‌شوند، استخوان‌های لگن به هم متصل می‌شوند، و مجرای ادرار ایجاد می‌شود. جراحی‌های ثانویه در سال اول زندگی برای ترمیم آلت تناسلی و کنترل فتق کشاله‌ی ران ضروری هستند. در برخی موارد کل بازسازی شامل مثانه، گردن مثانه، استخوان لگن و مجرای ادراری در یک عمل جراحی بسته است. هر دوی این تکنیک‌ها نیاز به یک جراح با تجربه دارند.
برای هر دو تکنیک نیاز است کودک بلافاصله پس از جراحی اپیسپادیاس برای چند روز به واحد مراقبت‌های ویژه (ICU) برود. سپس کودک برای چند روز در بخش منظم (غیر ICU) بیمارستان اطفال قبل از اینکه برای ترخيص آماده باشد، خواهد ماند. بعدا اصلاحات فتق باید انجام شود و اغلب کودک مبتلا به برگشت ادرار (برگشت ادرار) است که ممکن است نیاز به اصلاح داشته باشد. بسته به اندازه اولیه مثانه توانایی نگهداشتن پیشاب و مدفوع می‌تواند تا 70٪ مواقع به دست آید. با این حال اغلب این کودکان نیاز به جراحی‌های بیشتر برای کنترل گردن مثانه و درمان بی‌اختیاری دارند. اغلب این کودکان نیاز به میل زدن دارند.
توانبخشی بعد
بیماری در درمان جراحی توانبخشی آسیب شناسی که هدف از آن پیشگیری از عفونت ثانویه زخم‌ها و شکستگی‌ها و تشکیل آناستوموز است. برای پیشگیری از عفونت درمان معمول با آنتی‌بیوتیک استفاده می‌شود. از آنجایی که چنین عملی باعث ایجاد هیچ حفره‌ای در بدن انسان نمی‌شود، معمولاً یک آنتی‌بیوتیک برای نابودی موثر پاتوژن‌ها کافی می‌باشد.
پیشگیری از نشت آناستوموتیک با استفاده از یک سوند ادراری متداول. این نه تنها ادرار را از مثانه خارج می‌کند، بلکه نقش یک اسکلت خاص را نیز بازی می‌کند، که به لطف آن، مجرای ادرار جدید درست می‌شود.
خطرات جراحی
تمام جراحی‌ها در طی یا بعد از عمل خطر خونریزی کمی دارند. هر بیهوشی خطر عوارض را به همراه دارد، اما عارضه جزئی است. خطر کمی برای ابتلا به عفونت وجود دارد، اما ممکن است به عنوان یک اقدام احتیاطی به کودک شما آنتی بیوتیک داده شود.
پس از اولین عمل برای اصلاح مثانه و دیواره شکم، خطر این وجود دارد که زخم به درستی بهبود نیابد و دوباره باز شود. این امر می‌تواند باعث شود مثانه حرکت کرده و از موقعیت خارج شود. این اتفاق اغلب در صورتی که ناحیه‌ی اصلاح شده بزرگ باشد و پوست نیاز به بخیه برای پوشاندنش داشته باشد، رخ می‌دهد. اگر زخم دوباره باز شود، کودک شما برای اصلاح مثانه و دیواره شکم نیاز به عمل دیگری دارد. جراحان ممکن است در طول این عملیات استخوان‌های لگن را نیز اصلاح کنند.
همچنین خطر آسیب کلیه در کودکان مبتلا به اکستروفی مثانه وجود دارد. اتصال غیر طبیعی بین حالب و مثانه به ادرار امکان می‌دهد که به عقب به سمت کلیه‌ها جریان پیدا کند. این عارضه ریفلاکس ادراری (ریفلاکس ادرار) نامیده می‌شود. گاهی اوقات ممکن است به یک عارضه به نام هیدرونفروز (ورم کلیه) منجر شود، که در آن کلیه‌ها متورم می‌شوند. هر دو این عوارض در طول درمان کودک شما تحت نظارت قرار خواهند گرفت.
پیشگیری از اپیسپادیاس
پیشگیری از هر گونه ناهنجاری مادرزادی بسیار دشوار است، زیرا علت آن هنوز دقیقا مشخص نیست. فقط ما می‌توانیم قطعا بگوییم که رد کردن استفاده از سیگار و دخانیات در طول بارداری خطر رشد کودک مبتلا به اپیسپادیاس را چندین برابر کاهش می‌دهد، چنین چیزی برای ماندن زن باردار در ناحیه‌ای با سطوح بالای پرتو و اشعه نیز اعمال می‌شود.
جهت جلوگیری از احتمال عوارض آلوده و جلوگیری از اختلالات روانی در کودکان، اپیسپادیاس باید در مرحله اولیه تشخیص داده شود. در اصل، این امر باعث ماندن متخصص اطفال در بخش زایمان می‌گردد. اما اغلب شرایطی وجود دارد که آسیب شناسی نیاز به کارشناسان معتبری دارد. بنابراین در اینجا نیاز به مراقبت بیشتر و والدین است.
